QOCA ŞİRİN RƏVAYƏTİ
Dişi şir qocalmışdı. Artıq nə iti dişləri ov tuturdu, nə də güclü nərəsi meşəni titrədirdi. Ürəyində düşünürdü ki, bu qədər əziyyət çəkib balalarını böyütmüş, nəvələr sahibi olmuşsa, indi arxayınca bir kənara çəkilib rahat nəfəs ala bilər. Amma deyərlər: "Sən saydığını say, fələk nə sayar?"
Balaları analarının bu halından utanırdılar. Bacı-qardaş bir yerə yığışıb qərara gəldilər:
— Belə olmaz. Meşəyə çıxmağa üzümüz qalmayıb. Anamızın tükləri solub, dırnaqları ov tutmur, onun qocalığı bizim şöhrətimizə xələl gətirir.
Ən böyük bacı irəli çıxıb dilləndi:
— Ay ana, sənin bu halın bizi çox narahat edir.
Şir ananın könlü sevindi. Elə bildi, balaları onun dərdini çəkir. Məlhəm kimi sözlərlə cavab verdi:
— Qızım, narahat olmayın. Mənə bir tikə çörək, bir damla su bəsdir. Şükür ki, siz sağ-salamat, başınız uca yaşayır, bu mənə yetər.
Bacı-qardaşlar isə bir ağızdan dilləndilər:
— Yox, ay ana, söhbət sənin ehtiyacından getmir. Sən bu halınla dost-düşmən arasında bizi utandırırsan...
Ana şir gözlərində yaş, ürəyində sızıltı ilə danışdı:
— Ay balalarım, atanız şəhərdən gələn sirk adamlarının əlində qəfəsə salınıb aparılanda mən gənc idim. Sizi təkbaşına böyütdüm, nə aclığa, nə susuzluğa düçar etmədim. Bir tükünüzə belə qıymadım. Sizə bir zərər gəlməsin deyə, tüfənglərin qarşısında özümü sipər etdim. Bax, sağ ayağımdakı güllə yarası bu günə kimi sızıldayır.
Oğlu kədərli səslə dilləndi:
— Ana, o zamanlar başqa idi, indi başqa. Heyvanların ovlanması qadağandır, dostlarımız hamısı hörmət sahibidir. Sənin bu halın bizi xəcalət içində qoyur. Yaxşısı budur ki, sənə meşənin o başında yeni bir yuva quraq. Orada sakit yaşarsan. Biz də arada baş çəkərik.
Ana şir susdu. Ağrısını içində boğdu. Gecə düşən kimi, heç kəsə bir söz demədən, illər boyu sığınacaq bildiyi yurdunu tərk etdi.
Günlər keçdi. Havalar soyudu, aclıq bədənini didiklədi. Soyuqda əlləri-ayaqları bir-birinə dolaşırdı. Bir gün o zəif bədəni ilə meşəni dolaşmağa çıxdı. Bəlkə bir ov tapar ümidi ilə. Ancaq o qədər arıqlamış, tükləri o qədər tökülmüşdü ki, aynaya baxsa, özünü tanımazdı.
Xeyli dolaşdı, bir şey tapa bilmədi. Gözləri qaraldı. Birdən uzaqda bir pişiyin balasını dili ilə yaladığını gördü. Yaxınlaşdı. Yavru pişik yaralı idi, ana pişik isə onu dili ilə təmizləyib yarasını sağaltmağa çalışırdı.
Qoca şir acı-acı güldü. Elə bir qəhqəhə çəkdi ki, bütün meşə səsə büründü, dağlar lərzəyə gəldi.
Pişik qorxu və incikliklə soruşdu:
— Bacı, mən balamı sağaltmağa çalışıram, sən nəyə gülürsən?
Şir başını yüngülcə tərpədib cavab verdi:
— O yarasını sevgi ilə yaladığın bala bir gün sənə dili ilə elə bir yara vuracaq ki, heç bir loğman sağalda bilməyəcək.
Sonra şir susdu.
Səsə toplaşan meşə sakinləri onun gözlərindəki qan rəngində yaşları görəndə dəhşətə gəldilər.
Bu, qoca şirin son görüntüsü oldu.
Sonralar nə onu görən oldu, nə də haqqında xəbər alan.
Balaları isə bir ömür boyu öz övladlarına "böyüyə hörmət" dərsini keçməyə çalışdılar.
---
QARIŞQA VƏ ADAM
Bir insan, qarışqanın özündən qat-qat böyük bir yükü daşıdığını görüb təəccüblə soruşdu:
— Ay qarışqa, niyə özünə uyğun yük daşımırsan? Sənə görə ağır deyilmi?
Qarışqa sakitcə cavab verdi:
— Bilmirsənmi, mən səndən daha güclüyəm?
Adam bu sözə güldü. Qarışqanı ovucuna alıb sıxaraq acıdıcı bir şəkildə dedi:
— Göstər görək indi gücünü!
Qarışqa təbəssümlə dedi:
— Ey insan oğlu, bu qədər lovğalanma! Bəlkə bu gün sən məndən güclüsən. Amma bil ki, bizi yaradan Allah bir gün səni mənim ayaqlarım altına salacaq.
Adam yenə ucadan güldü:
— Haa, haa... Ay qarışqa, barmaqlarımın arasındasan, istəsəm canını alaram!
Qarışqa sakitcə pıçıldadı:
— Sən indi qüdrətlisən, amma sabah torpaq altında mənim yemim olacaqsan. Sən bu dünyada bəlkə güclüsən, lakin axirətdə zəif və acizsən. Ey insan, nə qədər güclü olsan da, təvazökar olmağı unutma!
