OLƏRSƏM BAĞIŞLA
(REAL HEKAYE)
YARIŞMA ÜÇÜN
- Yoldaş Cabbarov, ayın 12 də polis şöbəsinə anonim zəng daxil olmuş, Göyərçin deyilən yerdə dənizdə suyun üzərində meyid göründüyü bildirilmişdir. Əməkdamlarımız, vaxt itirmədən hadisə yerinə gəlmiş, hadisə yerinə baxış keçirmışlər. Meyid dənizdən çıxarıb, Sumqayıt şəhər xəstəxanasının morquna yerləşdirilmişdir.
- Sonra? Üzərində hansısa bir şübhəli hal aşkarlanıbmı, döyülmə, əzilmə, zorlanma?
Şəhərin baş prakroruna hadisəylə bağlı ezam edən müstəntiq Aliyev morqun qapısını açdı.
- Xeyir, yoldaş Cabbarov, heç bir şübhəli əlamət yoxdur. Ancaq, hadisə yerinə baxış keçırilərkən qızın çantası tapılmışdır. Cantasında bəzi əşyalarla bərabər məktub var idi, bir də telefonu, telefonunda bəzi yazışmalara da rast gəldik, budur burda, buyurun.
Cabbarov məktuba ötəri nəzər salıb, işgüzar qaydada anında qərar qəbul etdi.
- İstintaq qrupu yaradılsin, cinayyət işi açılsın, meyid ekispedeitsiyaya göndirılsın, məktubda və mesajlarda adları çəkilən şəxslər dindirilsin, şübhəli şəxslər cinayyət məsuliyyətinə cəlb edilsin.
Alıyev prokurorun dediklərini dəftərə qeyd etdikdən sonra başıyla xəstəxana işcisinə meyidin üzünü açmasını işarə etdi. İşci meyidin üzünü açdı. Bir anda Çabbarovun rəngi pul kimi qaraldı, sanki onu ildırım vurdu, gözlərinə inanmadı. Bu cəsəd qardaşı qızının cəsədi idi...
Özunu saxlaya bilmədi, ayaqları əsməyə başladı, dizləri büküldü, ürəyi şiddətlə çırpındi.
- Yoldaş Cabbarov, yoldaş Cabbarov, yaxşısız?Sakit olun. Özünüzü ələ alın! Cabbarov...
... Baş həkimin otağında divana uzandırılmışdı. Baş həkim onu özünə gətirmək üçün müdaxilə edirdi.
Özünə gələr gəlməz cibindən telefonunu çıxartdı, axtarıb illər əvvəl küsdüyü qardaşının nömrəsini tapdı, lakin yığmadı, fikirini dəyişdi. Balaca qardaşını yığdı.Təcili onu yanına cağırdı.
... Otağının qapısın acıb içəri girdi. Masanın arxasına kecib başını əllərinin arasına aldı. Çicgahlarında çallaşmağa başlamış saçlarını yoluşdurmağa başladı.
- Səni qoruya bilmədik İradə, bağışla bizi, əmi qurban, sənə sahib çıxa bilmədik...
Cabbarovlar ailəsinə od düşmüşdü. Ailənin gənc qızı, Bakı dövlət unversitetinin Filalogiya faklutəsinin birinci kurs tələbəsi İradə intihar etmişdir.Nur üzlü qızın ölümü, həm ailəni, həm də tələbə yoldaşlarını sarstmışdı, xəbəri eşidər eşitməz Tərlan özünü morqa çatdirdi, İradənin öldüyünü eşidəndə qulaqlarına inanmamışdı.. Gözləriylə görməliydi. Üzündəki örtü çəkiləndə, dünya başına yıxılmışdı, gözlərini sevdiyi, ona sevgiylə baxan gizin gözləri donmuş , sevgiylə toxunduğu yanaqları solmuş, məhəbbətlə toxunduğu barmaqları qurumuşdu...
Tərlan meyidə sarılıb üsyan edincə Cabbarov oğlu Turana işarə etdi. Turan onun çiynindən tutub meyiddən ayırdı. Turan da dayana bılmırdı. Gözünün yaşını silə silə Tərlanla bayıra çıxdılar.
Aliyev Cabbarovun qulağına əyildi.
- Bəlkə, bunu şübhəli qısmində nəzarətə alıb dindirək?
Cabbarov tok vurmuş adamlar kimi Alıyevə döndü
- Niyə ki?
- Məktub Tərlana yazılıb, həm də intihardan əvvəl ən son onunla yazışıb,sevgili olublar, bəlkə aralarında...
- Belə şey yoxdur, buna adım kimi əminəm, o İradənin qatili ola bilməz, İradənin qatili biz hamımızıq, başda bacım və anam olmaqla, içi mən qarışıq... Vəssalam...
İradənin atası Xanlar qızının ölümünü eşidər eşitməz təcili vətənə gəldi. Xanlar ailənin böyük oğlu idi.25 ildən çoxdur Ukraynada yaşayirdi. O vaxt əsgərliyini bitirib elə orda qalmışdı. Təhsilini davam etmiş, vətənə dönməmişdi. Ukrayna vətəndaşı idi, ən kiçik vəzifəsi dəmiryolun rəisi vəzifəsi olmuşdu . Özunə görə şərait qurmuşdu. Geniş cevrəsi, yaxşı dostları var idi. Xanların adı sanı yayıldiqca qohum qonşular da qarışqa kimi başına toplaşırdılar. Onun olduğu şəhərdəki azərbaycanlılar da onun qoltuğuna sığınanlar idi.
Xanların ad sanına görə bacılarına yaxşı yerdən də elçılər düşdü, qardaşlarına da yaşıl işiq yandı Xanların bir zənginə qardaşları istədiyi inistitun qapısın açdılar, istədiyi vəzifənin başında oturdular. Yetimciliklə böyümüş bacı qardaşlarına Xanlar özü sahib çıxdı. Hamı istədiyi kimi Xanların şöhrətindən istifadə etdi. Xanlar bundan darlanmırdı, yağlı təriflər, şəninə vurulan sağlıqlar, Xanları göylərə ucaldırdı.Xanlar artıq əvvəlki sadə Xanlar deyildi, vəzifəsi yüksəldikcə, cevrəsi böyüdükçə, özü də böyüyürdü, şişirdi, gözü burnunun altını görməz olmuşdu. Hamiya, hər şeyə yuxarıdan aşağı baxırdı. Xanlar özünün xəbəri olmadan şöhrət dənizində boğulurdu.
Gün gəldi ki, kənddə əhd peyman edib getdiyi, illərlə onun yolunu gözləyən gözəlini də bəyənmədi
- Yaşın kecib, oxumayıbsan, dünya görünüşün yoxdur,zəmanə bizim gördüyümüz zəmanə deyil daha. Kənddən kənara çıxmamısan, mədəniyyətdən, etikadan kənarda qalmısan, sən gəlib buralarda baş cıxara bilməzsən. Səninlə mənimki tutmaz, sabah salib səni yanimda bır yerə aparsam, utanaram, "belə bir şəxsiyyətin arvadına bax ee" - deyə lağ yeri olmaq istəmirəm-deyib qıza son məktubunu yazdı. Həmin gün qızın arzularını yıxıldı, xəyallarının qanadları qırıldı. Beli büküldü, dizləri çökdü. Bir gecənin içində qocaldı, həyatından bezdi. Özünə ölüm arzuladı. İntihar etmək istədi, xəstə anasının bu xəbərdən sarsılacağını düşünüb canına qıymadı. Üzünü Allahin dərgahina tutub illərini, gəncliyini çalan bir vəfasıza içindən gəldiyi kimi qarğış etdi.
- Allah, mənim saf ürəyimi qıranın ürəyini özün bildiyin kimi sındır, məni illərlə ümüdlü edib, indi bəyənməyəni sən özün pərt elə, əzizi mənim kimi özünə ölüm arzulasın, canina qıysin, onda bılər kı, zavallının ahı yerdə qalmaz, onun da Allahı var.
Deyəsən elə o qızın ahı tutmuşdu Xanları, illərdir zərbə üstündən zərbə vururdu həyat ona...
Bacısı Könül Xanlara baldızı qızını aldı. Xanlar buna etiraz etmədi. Tam ona uyğun ailənin qızı idi. Bacısinin əri rayon fabrikinin direktoru, alacağı qız da JEK müdirinin qızı idi. Qız da uşaq, gözü açılmamış əmlik quzu kimi, özundən 15 yaş balaca. Şəhər qızı, gözəlliyinə də söz olmaz. Ailənin tapdığı, bu qız hamının ürəyincə idi . Böyük cah cəlalla toy edib qızı özuylə Kiyevə gətirdi. Qızın əlini ağdan qaraya vurdurmur, dirnaqları pozulmasın deyə evdə yemək belə bişirtdirmirdi. Restoranlardan hazır yemeklər ayağına gəlirdi, evinə qulluqcu, yanına şofer qoymuşdu. Getdiyi məclısə xanımını qürurla salıb yanına aparırdı. Ikı qzı olmuşdu. 3 cü uşaq düşünmürdülər ki, fiqura pozular.
Gün gəldi dövran dəyişdi, Könülün əri də Könülü bəyənməz oldu. Öz doğmaca xalasının qızını götürüb qaçır. İki uşaqla başına döyən Könül nə illah edirsə eri evinə geri dönmür, axırda Könül məcbur olub uşaqlarını atasına verib, özü ata evinə dönür. Ərinə çox hirslənmişdi, uşaqları özuylə gətirərək ərinə azadlıq vermək ıstəmirdi. Odur ki, uşaqlarından birdəfəmlik imtina edir. Ərinə və onun ailəsindən yanıqli olan Könül qardaşında olan baldızı qızını qısqanmağa başlayir. Baldızına xəbər göndərir ki,
_Qardaşın məni bədbəxt etdi, mən də qızını bədbəxt edəcəm, qardaşıma da18 yaşlı qız alıb sizə belə dağ çəkəcəm.
- Ana da özünü sındırmayıb, qardaşından yaxşı kişiyə verəcəm qızımı, get nə bilirsən elə, sənin kimi qoca döyül ha turşuya qöyam,əlini sallasa əllisi çıxar, cavan gəlindir, ərmi tapılmayacaq ona? - deyəndə Könül havalanıb, üz tutub Ukraynaya qardaşının evinə.Gəlmək nə gəlmək, ərinin və baldızının bütün acığını Mehribandan çıxır. Qardaşıyla gəlinin arasına girir, xoşbəxt ailənin isti ocağına soyuq su çıləyir. Qardaşıyla Mehribanin arasındaki böyük yaş fərqini stat gətirərək qardaşının ürəyinə şübhə toxumları səpir. İş o yerə çatir ki, Xanlar Mehribana bir çöp belə vermədən uşaqları da qoltuğuna verib onu atası evinə qovur. Elə nə olursa bundan sonra oldu.
Xanların ad sanına görə bacılarına yaxşı yerdən də elçılər düşdü, qardaşlarına da yaşıl işiq yandı Xanların bir zənginə qardaşları istədiyi inistitun qapısın açdılar, istədiyi vəzifənin başında oturdular. Yetimciliklə böyümüş bacı qardaşlarına Xanlar özü sahib çıxdı. Hamı istədiyi kimi Xanların şöhrətindən istifadə etdi. Xanlar bundan darlanmırdı, yağlı təriflər, şəninə vurulan sağlıqlar, Xanları göylərə ucaldırdı.Xanlar artıq əvvəlki sadə Xanlar deyildi, vəzifəsi yüksəldikcə, cevrəsi böyüdükçə, özü də böyüyürdü, şişirdi, gözü burnunun altını görməz olmuşdu. Hamiya, hər şeyə yuxarıdan aşağı baxırdı. Xanlar özünün xəbəri olmadan şöhrət dənizində boğulurdu.
Gün gəldi ki, kənddə əhd peyman edib getdiyi, illərlə onun yolunu gözləyən gözəlini də bəyənmədi
- Yaşın kecib, oxumayıbsan, dünya görünüşün yoxdur,zəmanə bizim gördüyümüz zəmanə deyil daha. Kənddən kənara çıxmamısan, mədəniyyətdən, etikadan kənarda qalmısan, sən gəlib buralarda baş cıxara bilməzsən. Səninlə mənimki tutmaz, sabah salib səni yanimda bır yerə aparsam, utanaram, "belə bir şəxsiyyətin arvadına bax ee" - deyə lağ yeri olmaq istəmirəm-deyib qıza son məktubunu yazdı. Həmin gün qızın arzularını yıxıldı, xəyallarının qanadları qırıldı. Beli büküldü, dizləri çökdü. Bir gecənin içində qocaldı, həyatından bezdi. Özünə ölüm arzuladı. İntihar etmək istədi, xəstə anasının bu xəbərdən sarsılacağını düşünüb canına qıymadı. Üzünü Allahin dərgahina tutub illərini, gəncliyini çalan bir vəfasıza içindən gəldiyi kimi qarğış etdi.
- Allah, mənim saf ürəyimi qıranın ürəyini özün bildiyin kimi sındır, məni illərlə ümüdlü edib, indi bəyənməyəni sən özün pərt elə, əzizi mənim kimi özünə ölüm arzulasın, canina qıysin, onda bılər kı, zavallının ahı yerdə qalmaz, onun da Allahı var.
Deyəsən elə o qızın ahı tutmuşdu Xanları, illərdir zərbə üstündən zərbə vururdu həyat ona...
Bacısı Könül Xanlara baldızı qızını aldı. Xanlar buna etiraz etmədi. Tam ona uyğun ailənin qızı idi. Bacısinin əri rayon fabrikinin direktoru, alacağı qız da JEK müdirinin qızı idi. Qız da uşaq, gözü açılmamış əmlik quzu kimi, özundən 15 yaş balaca. Şəhər qızı, gözəlliyinə də söz olmaz. Ailənin tapdığı, bu qız hamının ürəyincə idi . Böyük cah cəlalla toy edib qızı özuylə Kiyevə gətirdi. Qızın əlini ağdan qaraya vurdurmur, dirnaqları pozulmasın deyə evdə yemək belə bişirtdirmirdi. Restoranlardan hazır yemeklər ayağına gəlirdi, evinə qulluqcu, yanına şofer qoymuşdu. Getdiyi məclısə xanımını qürurla salıb yanına aparırdı. Ikı qzı olmuşdu. 3 cü uşaq düşünmürdülər ki, fiqura pozular.
Gün gəldi dövran dəyişdi, Könülün əri də Könülü bəyənməz oldu. Öz doğmaca xalasının qızını götürüb qaçır. İki uşaqla başına döyən Könül nə illah edirsə eri evinə geri dönmür, axırda Könül məcbur olub uşaqlarını atasına verib, özü ata evinə dönür. Ərinə çox hirslənmişdi, uşaqları özuylə gətirərək ərinə azadlıq vermək ıstəmirdi. Odur ki, uşaqlarından birdəfəmlik imtina edir. Ərinə və onun ailəsindən yanıqli olan Könül qardaşında olan baldızı qızını qısqanmağa başlayir. Baldızına xəbər göndərir ki,
_Qardaşın məni bədbəxt etdi, mən də qızını bədbəxt edəcəm, qardaşıma da18 yaşlı qız alıb sizə belə dağ çəkəcəm.
- Ana da özünü sındırmayıb, qardaşından yaxşı kişiyə verəcəm qızımı, get nə bilirsən elə, sənin kimi qoca döyül ha turşuya qöyam,əlini sallasa əllisi çıxar, cavan gəlindir, ərmi tapılmayacaq ona? - deyəndə Könül havalanıb, üz tutub Ukraynaya qardaşının evinə.Gəlmək nə gəlmək, ərinin və baldızının bütün acığını Mehribandan çıxır. Qardaşıyla gəlinin arasına girir, xoşbəxt ailənin isti ocağına soyuq su çıləyir. Qardaşıyla Mehribanin arasındaki böyük yaş fərqini stat gətirərək qardaşının ürəyinə şübhə toxumları səpir. İş o yerə çatir ki, Xanlar Mehribana bir çöp belə vermədən uşaqları da qoltuğuna verib onu atası evinə qovur. Elə nə olursa bundan sonra oldu.
Mehribanın anası qızını uşaqlarıyla qəbul etmir, uşaqlara görə Xanlardan mal mülk tələb edir, Xanlar da inadına dayanmışdı, nə qızlarına nə də Mehribana heç nə vermir, vəziyyət bu yerə catanda Mehribanın anası acığa qızını ərə verməyi qarşısına məqsəd qoyur, atası bu işə qarşı cixsa da arvadını inadından döndərə bilmir. Kişi böyüklük edib Cabbarovun (Xanlardan balaca qardaşı Sadiqin) qapısına ağsaqqal göndərir. Xahiş edir ki, qardaşıyla danışsın, uşaqlarının xətrinə arvadıyla barışsın.
Sadiq Xanlarla danışsa da ondan müsbət rəy ala bilmir, Sadiqin Xanlarala danışdığını eşidən anası gecəylə özünü Sadiqin evinə atır...
Sadiq Xanlarla danışsa da ondan müsbət rəy ala bilmir, Sadiqin Xanlarala danışdığını eşidən anası gecəylə özünü Sadiqin evinə atır...
- Qeyrətin buna çatır?Sənin bacını onlar boşayıb cöllərə salsınlar, sən onların qızlarına sahib çıxırsan?Hələ bir qardaşına da deyirsən ki barış? Əə, sabah camaat icinə necə çıxasan, bacının haqqinda olmazın sözünü danışırlar ee,
- Ana qurban olum, bu qədər böyütmə, bacım bədbəxt olubsa indi bu iki uşağıdamı bədbəxt edək?
-Bacinin uşaqlarını niyə bədbəxt ediblər bəs?Dağ çəkəcəm onlara, mənim qizimin üstünə qız qaçırtdı, oğlumu yedirdərəm onlara? Sənəmin nəvəsini alıram Xanlara, bu gün söz göndərmişəm,razıdırlar.
Cabbarov az qalmışdı havalana,Mehribanın yanına gəlib atasıyla danışdı, onlara son şans verməsini xahiş etdi, uşaqları və Mehribanı da götürüb Kiyevə Xanların evinə getdı. Lakin Xanlar nəinki ailəsini, hətta qardaşına da qapısını açmadı. Bir həttə Mehriban və qızları ilə qohum evində qalan Sadiq, carəsiz qalıb vətənə dönür, iki ay Mehribana və qardaşı qızlarına evində yer verir. Bu yaşayışa qane olmayan Mehriban uşaqlarını orda qoyub atası evinə dönur. Ortalıqda qalan qızlara Sadiq sahib cıxsa da bu dəfə də xanımı belə həyatın çəkilməz olduğunu deyib uşaqlarını da götürüb atası evınə gedir. Qardaşının üzündən öz yuvası yıxılırdı. Sadiq buna razi olmayacaqdı. Məcbur olub qızları anasının yanına göndərir, özü öz ailəsini başına yığır və qardaşından ömürlük üz döndərir.
-Bacinin uşaqlarını niyə bədbəxt ediblər bəs?Dağ çəkəcəm onlara, mənim qizimin üstünə qız qaçırtdı, oğlumu yedirdərəm onlara? Sənəmin nəvəsini alıram Xanlara, bu gün söz göndərmişəm,razıdırlar.
Cabbarov az qalmışdı havalana,Mehribanın yanına gəlib atasıyla danışdı, onlara son şans verməsini xahiş etdi, uşaqları və Mehribanı da götürüb Kiyevə Xanların evinə getdı. Lakin Xanlar nəinki ailəsini, hətta qardaşına da qapısını açmadı. Bir həttə Mehriban və qızları ilə qohum evində qalan Sadiq, carəsiz qalıb vətənə dönür, iki ay Mehribana və qardaşı qızlarına evində yer verir. Bu yaşayışa qane olmayan Mehriban uşaqlarını orda qoyub atası evinə dönur. Ortalıqda qalan qızlara Sadiq sahib cıxsa da bu dəfə də xanımı belə həyatın çəkilməz olduğunu deyib uşaqlarını da götürüb atası evınə gedir. Qardaşının üzündən öz yuvası yıxılırdı. Sadiq buna razi olmayacaqdı. Məcbur olub qızları anasının yanına göndərir, özü öz ailəsini başına yığır və qardaşından ömürlük üz döndərir.
Anası öz nəvələrindən imtina edir:
-İtin küçüyünə yal verməyəcəm ki, sabah da məni tuta - deyib, qızları aparıb Mehribanın anasının üstünə atır.
Cox keçmir ki, Sənəmin nəvəsinə dəbdəbəli toy edirlər, qızı alıb Mehribana göz dağı verirlər. Lakin Xanlar bu qızla xoşbəxt ola bilmir, iki aydan sonra qızı geri qaytarir. Anasına xəbər göndərir, Mehribanı və qızlarını istədiyini deyir, bifayda, bu dəfə də bacılar əl ayağa düşür, başqa bir azyaşlı qızın gözünü sərvətlə boyayırlar, göturüb qardaşlarına "peşkəş" aparırlar. Bu evlilik də boş çıxir.İş o yerə çatır ki, Xanlar olan olmazını bu qıza buraxıb özu bır rus qadının evınə köcür.
Bu yandan da Mehriban hər şeyə tüpürüb, ucqar bir kəndə qoşulub qacır, ikinci əri qızlarını qəbul etmir, qızlar Mehribanın anasının üstündə qalır. Qızların ona yük olduğunu görüb, qadın uşaqları da götürüb Sadiqin üstünə gəlir. Sadiq iki daş arasında qalmişdi yuxarı baxırdı biğ, aşağı baxırdı saqqal. Nə ailəsindən keçə bilmirdi, nə də qardaşı qızlarından. Qızlar bir neçə gün onlarda qaldıqdan sonra, Sadiq, Mehribanın qardaşıyla danışır. Belə ki, Sadiq özü qızların bütün xərclərini çəkəcək, yeter ki, qızlara onlar sahib çıxsınlar. Mehribanin qardaşı sadəcə böyük qıza - İradəyə yiyə durur
- Razıyam, amma bir şərtlə Məftuna siz baxasız, İradəyə biz... O zaman İradənin 11, Məftunun 8 yaşı vardı. Sadiq buna da şükür edib İradəni bütün xərclərini çəkməklə onu dayısının evinə göndərir, Məftunu da kəndə anasıdilə. Zərbə üstündən zərbə görmüş bacılar, əvvəl atadan, sonra anadan, daha sonra bir birindən ayrı düşürlər, uşaqlar piskolojik travma alırlar. Dərslərindən geri düşürlər, özlərinə qapanırlar, lakin bunu heç kim görmür, əksinə həyatın onları vurduğu azmış kimi birdə düşdükləri ailə onları sıxır. İradəni dayısı arvadı və uşaqları, Məftunu da nənəsi və bibiləri. Hər iki tərəfdə də mövzu eyni idi, eyni söhbət uşaqların başında çatlayırdı.
-Dədisi Rüsetdə rus matışkasıyla, anası da əriylə kefdə, bizə nə düşüb bunların zibillərini çəkək...
Vaxt gəlir, zaman kecir qızlar böyüyür, günü gündən gözəlləşirlər, həyatın gözəlliyi, gəncliyin sevinci onlar üçün deyildi, minnət bataqlığında çabalayırdılar. Yedikləri, icdikləri su belə başlarına qaxınç olunurdu. Bir istədikləri vardı. Bu həyatdan qurtulmağın yollarını axtarırlar, və bu yolu İradə ailə qurmaqda görür, Məftun da evdən qaçmaqda...
Çox keşmir 14 yaşlı Məftunun səsi Bakıdan gəlir, telefonda tanış olduğu bir oğlanın vastəsiylə bara düşmüş, yolunu azmışdı, Cabbarov məsələdən hali olanda artıq çox gec idi. Qardaşı qızını çətinliklə pislikdən çixarıb həmin adamı cəzalandırsa da iş işdən keçmışdı, şəhərin rəngli işiqlarında, asudə, azad yaşamında itib batmaq istəyən Məftun Allah deyəndən demirdi. Məftun heç kəsi saymır, heç kəslə yola getmirdi. Carəsiz qalıb Sadiq balaca qardaşı Davudu Xanlarln yanına göndərir, Məftuna heç olmaya bundan sonra ata kimi sahıb durmasını ıstəyir. Xanlar el qınağına qısılıb qızını qəbul etsə də artıq Məftunun ipini toplaya bilmir. Rusiyada tam azadlığa düşən Məftunun həyatı tamamılə dəyişir. Onsuz da pisxologiyası tamamilə pozulmuş yeniyetmə qız bu dəfə "EMO" lara qoşulur.
Bu yandan da Mehriban hər şeyə tüpürüb, ucqar bir kəndə qoşulub qacır, ikinci əri qızlarını qəbul etmir, qızlar Mehribanın anasının üstündə qalır. Qızların ona yük olduğunu görüb, qadın uşaqları da götürüb Sadiqin üstünə gəlir. Sadiq iki daş arasında qalmişdi yuxarı baxırdı biğ, aşağı baxırdı saqqal. Nə ailəsindən keçə bilmirdi, nə də qardaşı qızlarından. Qızlar bir neçə gün onlarda qaldıqdan sonra, Sadiq, Mehribanın qardaşıyla danışır. Belə ki, Sadiq özü qızların bütün xərclərini çəkəcək, yeter ki, qızlara onlar sahib çıxsınlar. Mehribanin qardaşı sadəcə böyük qıza - İradəyə yiyə durur
- Razıyam, amma bir şərtlə Məftuna siz baxasız, İradəyə biz... O zaman İradənin 11, Məftunun 8 yaşı vardı. Sadiq buna da şükür edib İradəni bütün xərclərini çəkməklə onu dayısının evinə göndərir, Məftunu da kəndə anasıdilə. Zərbə üstündən zərbə görmüş bacılar, əvvəl atadan, sonra anadan, daha sonra bir birindən ayrı düşürlər, uşaqlar piskolojik travma alırlar. Dərslərindən geri düşürlər, özlərinə qapanırlar, lakin bunu heç kim görmür, əksinə həyatın onları vurduğu azmış kimi birdə düşdükləri ailə onları sıxır. İradəni dayısı arvadı və uşaqları, Məftunu da nənəsi və bibiləri. Hər iki tərəfdə də mövzu eyni idi, eyni söhbət uşaqların başında çatlayırdı.
-Dədisi Rüsetdə rus matışkasıyla, anası da əriylə kefdə, bizə nə düşüb bunların zibillərini çəkək...
Vaxt gəlir, zaman kecir qızlar böyüyür, günü gündən gözəlləşirlər, həyatın gözəlliyi, gəncliyin sevinci onlar üçün deyildi, minnət bataqlığında çabalayırdılar. Yedikləri, icdikləri su belə başlarına qaxınç olunurdu. Bir istədikləri vardı. Bu həyatdan qurtulmağın yollarını axtarırlar, və bu yolu İradə ailə qurmaqda görür, Məftun da evdən qaçmaqda...
Çox keşmir 14 yaşlı Məftunun səsi Bakıdan gəlir, telefonda tanış olduğu bir oğlanın vastəsiylə bara düşmüş, yolunu azmışdı, Cabbarov məsələdən hali olanda artıq çox gec idi. Qardaşı qızını çətinliklə pislikdən çixarıb həmin adamı cəzalandırsa da iş işdən keçmışdı, şəhərin rəngli işiqlarında, asudə, azad yaşamında itib batmaq istəyən Məftun Allah deyəndən demirdi. Məftun heç kəsi saymır, heç kəslə yola getmirdi. Carəsiz qalıb Sadiq balaca qardaşı Davudu Xanlarln yanına göndərir, Məftuna heç olmaya bundan sonra ata kimi sahıb durmasını ıstəyir. Xanlar el qınağına qısılıb qızını qəbul etsə də artıq Məftunun ipini toplaya bilmir. Rusiyada tam azadlığa düşən Məftunun həyatı tamamılə dəyişir. Onsuz da pisxologiyası tamamilə pozulmuş yeniyetmə qız bu dəfə "EMO" lara qoşulur.
İradə həyatının ilk sevgisini yaşayır, hazırliq kursunda Tərlanla tanış olur, bütün ümüdlərini ona bağlayir, bir birlərini sevirlər, əhd peyman edirlər, nə olur olsun ayrilmayacaqlarına and içirlər. Sevgisi İradəni həyata bağlayir, iradəsini gücləndirir. Cəkdiyi onca açıları unutdurur, gələcək xəyalları ilə aşıb daşır. Bütün arzularını Tərlanla bağlayir, Tərlan onun həyatının hər şeyi idi, həm dostu, həm sirdaşı, həm qardaşı, həm atasi, həm ailəsi...
Unversitete qəbul olmuşdular, Tərlan AZİ yə, İradə BDU ya. Sərbəst, azad idilər, çətinlikləri geridə qoymuşdular, bu saat onların ən şırin, ən çılğın zamanları idi. İki dünya bir olsa onları ölümdən başqa heç kim ayira bilməzdı.
Dərsdən gec cixirdi, Bakıdan Sumqayıta gələnə gədər də gecikirdi. Evə gec gəlincə dayısı arvadı da, dayanmadan deyinirdi, hətta dəfələrlə qızın qolundan tutub bayıra da çıxarmışdı, gedəcək, üz tutacaq bir yeri yox idi, dayısı ilə arvadının arası pozular deyə ağzına su alıb susurdu, Tərlana da bu barədə bir şey deyə bilmirdi, ailəsin indidən onların yanında sındirmaq istəmirdi. Amma belə də olmazdı . Mütləq, başının carəsinə baxmalıydı. Ya ev tutub işləməli, ya da tələbə yataqxanasında qalmalıydı . Yataqxanada yer yox idi, ev də tutmağa imkanı yox idi. Sadiq əmisi ona sadecə xərclik verirdi, qalan bütün xərclərini isə dayısına göndərirdı. Həmin vaxt Sadiq Sumqayıta təyin olmuşdu. Dəfələrlə İradə əmisinin yanına getsə də dərdini ona danışmağa utanmışdı, çəkinmişdi. Dayısından ayrılıb əmisinin evinə getmək istəyirdi. lakin bu dəfə də yağışdan çəxıb yağmura düşəcəyindən qorxurdu. Hələ balaca vaxtı əmisi arvadı onların üzündən atası evinə getməyini unutmamışdı.
Dərsdən gec cixirdi, Bakıdan Sumqayıta gələnə gədər də gecikirdi. Evə gec gəlincə dayısı arvadı da, dayanmadan deyinirdi, hətta dəfələrlə qızın qolundan tutub bayıra da çıxarmışdı, gedəcək, üz tutacaq bir yeri yox idi, dayısı ilə arvadının arası pozular deyə ağzına su alıb susurdu, Tərlana da bu barədə bir şey deyə bilmirdi, ailəsin indidən onların yanında sındirmaq istəmirdi. Amma belə də olmazdı . Mütləq, başının carəsinə baxmalıydı. Ya ev tutub işləməli, ya da tələbə yataqxanasında qalmalıydı . Yataqxanada yer yox idi, ev də tutmağa imkanı yox idi. Sadiq əmisi ona sadecə xərclik verirdi, qalan bütün xərclərini isə dayısına göndərirdı. Həmin vaxt Sadiq Sumqayıta təyin olmuşdu. Dəfələrlə İradə əmisinin yanına getsə də dərdini ona danışmağa utanmışdı, çəkinmişdi. Dayısından ayrılıb əmisinin evinə getmək istəyirdi. lakin bu dəfə də yağışdan çəxıb yağmura düşəcəyindən qorxurdu. Hələ balaca vaxtı əmisi arvadı onların üzündən atası evinə getməyini unutmamışdı.
Çarəsiz qalıb iş axtardı. Tapdi, iş qrafikası dərsləriylə tutmurdu. Qıyabıyə kecəcəkdi il ortasında bu da mümkün deyildı. Məcbur olub elə Tərlanın özündən kömək istədi. Başına gələnləri ona danışdı, ailəsindəki uğursuzluqları, atalı analı yetim olmağını...
- Qaçırt məni Tərlan, qurban olum, dayanacaq gücüm qalmayıb daha, gecənin bu saatı bayirdayam, dayım evdə olanda bibim heç nə eləmir, evdə olmayanda günüm budur, nə gədər Elviragildə qalacam, utaniram day onlara getməyə, hiss edirəm ki, daha üzümə qapı açmaq istəmirlər - deyə həmin gün mesaj yazmışdı ona.
Neçə gündür oğlunun özündə olmadiğını görən Həlimə Tərlanı danışdırıb ondan söz almışdı.
- Ay bala, Nə eşq meşqdir bu? Nə sevdasıymış,uşaqsan ee hələ, inistitut oxuyursan ee, o boyda xərc xəsarat çəkib hazırlığa qoymuşuq, dünyanın pulunu tökmüşəm ki, oxuyub adam olasan, deməmişəm ki evcik evcik oynayasan?
- Ana bız bır bırımızı sevırık, ayrılmaq belə ağlımızdan keçmir, hər şeyə qatlanacağıq, ha gec ha tez, onsuz da evlənəcəyik, atamla danış, bu işi gecikdirməyək, iradə dayısı gildə qalır, dayısı arvadı onu yola vermir, kirayə çıxmaq istəyir, istəmirəm qız uşağı təkcə kirada qalsın, ata anası Rusetdədir, burda əmiləri var, hamısi da vəzifədə. Özü istəmir kiməsə yük olsun. Qız kiraya çıxsa dərslərindən geri qalacaq, unversiteti buraxmaq məcburiyyətində qalacaq.
İradənin saz yerin qızı olması Həliməni şirnikləndirmişdi.Lakin yenə də ağlında bəzi suallar səslənirdi. Yaxşı bu qızın dayısı arvadı pisdirsə, bəs əmiləri? Bəs niyə o qıza özləri tələbə qızlarla bir yerdə kira tutmurlar ki, bəs niyə öz evlərində qıza yer vermirlər? Mütləq burda bir iş var. Oğlunu dilə tutub ümüd verir, İradənin qaldığı ünvanı öyrənir, getdiyi adresdən heç də ürək açan xəbərlə qayıtmir. Oglunu qarşısına alıb sonuncu dəfə onunla danışır.
- Bu iş olmayacaq, vəssalam.
İradənin ailəsi, bacısının pozğunluğu, özunun qapılarda böyüməsi İradənin saf sevgisinə ləkə gətirmişdi, o heç vaxt xoşbəxt ola bilməyəcəkdi.
Bayaqdan anasından ümüd gözləyən Tərlanın ümüdləri suya tökülmüşdü. Deyəsən ayriliq qapının kandarındaydı, ya ailəsindən ayrılıb İradəylə gedəcəkdi, ya İradədən ayrilib anasının dediyiylə oturub duracaqdı. Gələcəyini gözlərinin qarşısına gətirdi. İradəylə getsəydi, kiralarda səfalət içində sürünəcəkdi, bu qədər çəkdiyi zəhməti heç olacaqdı. Ana atasının əziyyəti başlarına çırpılacaqdı. Bəlkə də atası infarkt kecirərdi. Atası hazırlığın pulunu nə zülümlə yığıb vermişdi oğluna, gündüz şoferlik edib, gecə bazarlarda yük daşıya daşıya, oğlunu hazırlığa qoyub, qarnından boğazından kəsib, geydirib, Tərlanı heç kimdən geri qoymayıb, hər fikirinə hörmətlə yanaşıb, onu şəxsiyyət kimi yetişdirib, indi Tərlan onları yerə çirpsin?
- Qaçırt məni Tərlan, qurban olum, dayanacaq gücüm qalmayıb daha, gecənin bu saatı bayirdayam, dayım evdə olanda bibim heç nə eləmir, evdə olmayanda günüm budur, nə gədər Elviragildə qalacam, utaniram day onlara getməyə, hiss edirəm ki, daha üzümə qapı açmaq istəmirlər - deyə həmin gün mesaj yazmışdı ona.
Neçə gündür oğlunun özündə olmadiğını görən Həlimə Tərlanı danışdırıb ondan söz almışdı.
- Ay bala, Nə eşq meşqdir bu? Nə sevdasıymış,uşaqsan ee hələ, inistitut oxuyursan ee, o boyda xərc xəsarat çəkib hazırlığa qoymuşuq, dünyanın pulunu tökmüşəm ki, oxuyub adam olasan, deməmişəm ki evcik evcik oynayasan?
- Ana bız bır bırımızı sevırık, ayrılmaq belə ağlımızdan keçmir, hər şeyə qatlanacağıq, ha gec ha tez, onsuz da evlənəcəyik, atamla danış, bu işi gecikdirməyək, iradə dayısı gildə qalır, dayısı arvadı onu yola vermir, kirayə çıxmaq istəyir, istəmirəm qız uşağı təkcə kirada qalsın, ata anası Rusetdədir, burda əmiləri var, hamısi da vəzifədə. Özü istəmir kiməsə yük olsun. Qız kiraya çıxsa dərslərindən geri qalacaq, unversiteti buraxmaq məcburiyyətində qalacaq.
İradənin saz yerin qızı olması Həliməni şirnikləndirmişdi.Lakin yenə də ağlında bəzi suallar səslənirdi. Yaxşı bu qızın dayısı arvadı pisdirsə, bəs əmiləri? Bəs niyə o qıza özləri tələbə qızlarla bir yerdə kira tutmurlar ki, bəs niyə öz evlərində qıza yer vermirlər? Mütləq burda bir iş var. Oğlunu dilə tutub ümüd verir, İradənin qaldığı ünvanı öyrənir, getdiyi adresdən heç də ürək açan xəbərlə qayıtmir. Oglunu qarşısına alıb sonuncu dəfə onunla danışır.
- Bu iş olmayacaq, vəssalam.
İradənin ailəsi, bacısının pozğunluğu, özunun qapılarda böyüməsi İradənin saf sevgisinə ləkə gətirmişdi, o heç vaxt xoşbəxt ola bilməyəcəkdi.
Bayaqdan anasından ümüd gözləyən Tərlanın ümüdləri suya tökülmüşdü. Deyəsən ayriliq qapının kandarındaydı, ya ailəsindən ayrılıb İradəylə gedəcəkdi, ya İradədən ayrilib anasının dediyiylə oturub duracaqdı. Gələcəyini gözlərinin qarşısına gətirdi. İradəylə getsəydi, kiralarda səfalət içində sürünəcəkdi, bu qədər çəkdiyi zəhməti heç olacaqdı. Ana atasının əziyyəti başlarına çırpılacaqdı. Bəlkə də atası infarkt kecirərdi. Atası hazırlığın pulunu nə zülümlə yığıb vermişdi oğluna, gündüz şoferlik edib, gecə bazarlarda yük daşıya daşıya, oğlunu hazırlığa qoyub, qarnından boğazından kəsib, geydirib, Tərlanı heç kimdən geri qoymayıb, hər fikirinə hörmətlə yanaşıb, onu şəxsiyyət kimi yetişdirib, indi Tərlan onları yerə çirpsin?
Telefonu götürüb əlləri əsə əsə düşündüklərini belə bir qərarla ailəsini çətin vəziyyətdə qoyacağını ona yazdı.
- Məni başa düş İradəm, özünü mənim yerimə qoy, nə edərsən? Bəlkə də mənim valideyinlərimi də qəddar görərsən, bu normaldır, çünki sən valideyin sevgisindən uzaq qalmısan, elə bilirsən bütün valideyinlər belədir. Elə deyil, əzizim. Mənim valideyinlərim cox fədakardırlar. Bəlkə nə zamansa, bizim qovuşmamızı özləri istəyəcək, mənim xoşbəxtliyim üçün səni qəbul edəcəklər, buna əminəm. Amma indi zamanı deyil. Bu qədər dözmüsən, əzizim, bir azca da döz, mən evliliyə hazır deyiləm, oxuyuram, təhsilim ödənişlıdir, hələ ki, ailəmə möhtacam, onların ikimizin də təhsilinə gücü çatmaz. Həm anam hardansa, sənin ailəni öyrənib, Məftunu da eşidib...
... Dənizin kənarında oturub günəşın son batışında dizlərinin üstünə qoyduğu dəftərə həyatının özətini yazdı, yazdığı kağızı dəftərdən cırıb göz yaşlarıyla yudu, hönkürə hönkürə ağladı. Məktubu sinəsinə sıxdi
- Səni, nə də ailəni qınamıram, mənim nənəm bibilərim öz inadlarının üstündə dayanıb yuvamızı yıxdılar, anam ərə gedəndə, bacım pozulanda hamı bizi qınadı, heç kim demədi bizi bu yola kim vadar etdi, heç kim atamı qınamadı. Hamı dedi kişi adamdır. Bacısını bədbəxt edənin, bacısı qızını boşadı, hamı onu qeyrətli oğul kimi tanıdı. Hamının qözündə atam qəhrəman oldu, bizim gözümüzdə isə hamıdan alçaq, hamıdan şərəfsiz. Atam anamı bədbəxt etmədi özü öz qızlarını bədbəxt etdi. Bizə kimsə acımadı, gələcəyimizi düşünmədi, iki ailə bir birinə acıq verəndə taleyimizi də özləri cızdılar, sonra da özlərini duruluğa çıxartdılar, dayın bibini boşamasaydi bunlar başımıza gəlməyəcəkdi dedilər. Dayım bibimlə boşanmışdı, anamın nə günahı vardı? Bizim günahımız nə idi? Bu 18 illik həyatımda öyrəndiyim tək şey budur. Həmişə günahsızlar günahlandırılır. Bu vaxta qədər hər şeyi içimə atıb böyüdüm, uşaq olmadan qocaldım, gənc olmadan öldüm, istəmədim məndən ötrü kiminsə evinə söz söhbət düşsün.Dəfələrlə intihar düşünmüşəm. Sən qarşıma çıxanda dünyama günəş doğdu Tərlan. İkinci dəfə dünyaya gəldim sanki, arzularım aşıb daşdı, xəyallarım şəlalətək çağladı. Taa, anan dayımgilə gəlib bibimə "qızınızı çəkib ayağınıza bağlayın, oğlumdan uzaq tutun! Dərələrin q..si bizə qalmayıb " deyənə qədər. Dünyam başıma çökdü həmin gün. İkinci dəfə öldüm, bu mənim son ölüşümdür, daha dünyaya gəlməyəçəm, sənin ailəndən də, insanlardan da, bu dünyadan da ömürlük uzaq olacam. Mənim bu dünyada yaşamağa haqqım yoxdur.
- Məni başa düş İradəm, özünü mənim yerimə qoy, nə edərsən? Bəlkə də mənim valideyinlərimi də qəddar görərsən, bu normaldır, çünki sən valideyin sevgisindən uzaq qalmısan, elə bilirsən bütün valideyinlər belədir. Elə deyil, əzizim. Mənim valideyinlərim cox fədakardırlar. Bəlkə nə zamansa, bizim qovuşmamızı özləri istəyəcək, mənim xoşbəxtliyim üçün səni qəbul edəcəklər, buna əminəm. Amma indi zamanı deyil. Bu qədər dözmüsən, əzizim, bir azca da döz, mən evliliyə hazır deyiləm, oxuyuram, təhsilim ödənişlıdir, hələ ki, ailəmə möhtacam, onların ikimizin də təhsilinə gücü çatmaz. Həm anam hardansa, sənin ailəni öyrənib, Məftunu da eşidib...
... Dənizin kənarında oturub günəşın son batışında dizlərinin üstünə qoyduğu dəftərə həyatının özətini yazdı, yazdığı kağızı dəftərdən cırıb göz yaşlarıyla yudu, hönkürə hönkürə ağladı. Məktubu sinəsinə sıxdi
- Səni, nə də ailəni qınamıram, mənim nənəm bibilərim öz inadlarının üstündə dayanıb yuvamızı yıxdılar, anam ərə gedəndə, bacım pozulanda hamı bizi qınadı, heç kim demədi bizi bu yola kim vadar etdi, heç kim atamı qınamadı. Hamı dedi kişi adamdır. Bacısını bədbəxt edənin, bacısı qızını boşadı, hamı onu qeyrətli oğul kimi tanıdı. Hamının qözündə atam qəhrəman oldu, bizim gözümüzdə isə hamıdan alçaq, hamıdan şərəfsiz. Atam anamı bədbəxt etmədi özü öz qızlarını bədbəxt etdi. Bizə kimsə acımadı, gələcəyimizi düşünmədi, iki ailə bir birinə acıq verəndə taleyimizi də özləri cızdılar, sonra da özlərini duruluğa çıxartdılar, dayın bibini boşamasaydi bunlar başımıza gəlməyəcəkdi dedilər. Dayım bibimlə boşanmışdı, anamın nə günahı vardı? Bizim günahımız nə idi? Bu 18 illik həyatımda öyrəndiyim tək şey budur. Həmişə günahsızlar günahlandırılır. Bu vaxta qədər hər şeyi içimə atıb böyüdüm, uşaq olmadan qocaldım, gənc olmadan öldüm, istəmədim məndən ötrü kiminsə evinə söz söhbət düşsün.Dəfələrlə intihar düşünmüşəm. Sən qarşıma çıxanda dünyama günəş doğdu Tərlan. İkinci dəfə dünyaya gəldim sanki, arzularım aşıb daşdı, xəyallarım şəlalətək çağladı. Taa, anan dayımgilə gəlib bibimə "qızınızı çəkib ayağınıza bağlayın, oğlumdan uzaq tutun! Dərələrin q..si bizə qalmayıb " deyənə qədər. Dünyam başıma çökdü həmin gün. İkinci dəfə öldüm, bu mənim son ölüşümdür, daha dünyaya gəlməyəçəm, sənin ailəndən də, insanlardan da, bu dünyadan da ömürlük uzaq olacam. Mənim bu dünyada yaşamağa haqqım yoxdur.
Bu vaxta qədər çox canıma qıymaq istədim Tərlan, bunları sənə danışmışam. Amma hər dəfəsində "görəsən nəyi vardı öldürdü özunü" qınağından çəkinmişəm. İndi kim nə deyir desin, vecimə deyil.
Bax, burda həmişəki görüş yerimizdəyəm, yenə günəş batan vaxtıdır. Başımı çiyninə qoyduğum, saçlarımın külək üzünə dağıtdığı günlərdən biridir. Yenə birdayam amma sənsiz, sənin xəyalınla... Səninlə vədalaşıram, Tərlan, sənin xəyalınla... Bu məktubun son kəlmələrini yazıram, bilirəm oxuyanda pis olasan, özünü bağışlamayacaqsan, belə düşünmə, səndən heç bir pislik görmədim, bir birimizi sevdik, sevgin belə məni xoşbəxt etdi, sağol. Bilirəm ki, hələ məni uzun müddət unutmayacaqsan. Səni sevə sevə öləcəm. Sən də sevə sevə unudacaqsan. Əlvida həyatımın ilk və son məhəbbəti...
Daha heç nə yazmıram, əzizim. Bu da son. İndi özümü atacam dənizə, ölməzsəm demək ki, hələ əzablarım bitməyib, görəcəkli günlərim var qabaqda. Şayət, ölərsəm bağışla, səni incitmək istəmirəm, unut məni həmişəlik unut, heç bir şey olmamış kımı sev, yaşa, qorxma daha dırı olmayacam, qısqanmaram. Xoşbəxt ol...
Qırmızı ipəklərə sarılmış, gül çiçəklərlə bəzənmiş məzarın üstündə çökmüşdü Tərlan , əlindəki məktubu dodaqlarına sıxıb bir əliylə yaş torpağı qarışdırırdı.
- sən mənim xəyallarımın tək sevdiyi qız olacaqsan, həmişə səni sevəcəm, həmişəkindən də daha çox, buna inana bilərsən. Səni heç vaxt unutmayacam İradəm, heç vaxt...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder